Kemandulan sering dikaitkan sebagai masalah wanita, tetapi pada hakikatnya, ketidaksuburan lelaki menyumbang kepada kira-kira 50% kes di seluruh dunia.
Di Malaysia, kajian Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara (LPPKN) menimbulkan ketidaksuburan lelaki sebagai kebimbangan yang ketara apabila mereka mendapati bahawa 60% keputusan ujian sperma adalah tidak normal.
Selaras dengan Bulan Kesedaran Kesihatan Lelaki (Movember), adalah penting untuk menangani ketidaksuburan lelaki dan meneroka kemajuan dalam pilihan rawatan yang menawarkan harapan kepada pasangan yang bergelut untuk hamil.
Kemandulan lelaki disebabkan oleh dua faktor, masalah pengeluaran sperma atau sumbatan yang menghalang sperma daripada sampai ke ovum.
“Isu yang paling biasa saya lihat ialah bilangan sperma yang rendah yang disebabkan varikokel, atau pembesaran urat dalam skrotum,” kata Dr Chua Ai Chen, Pakar Reproduktif di Pusat Perubatan Subang Jaya (SJMC).
Varikokel menjejaskan kira-kira 40% lelaki yang mengalami masalah kesuburan lalu menyebabkan pengeluaran sperma berkurangan.
Penyebab lain ketidaksuburan lelaki termasuk ketidakseimbangan hormon, masalah genetik, dan pendedahan kepada persekitaran yang berbahaya seperti pencemaran, bahan kimia dan radiasi.
“Gaya hidup juga memainkan peranan yang besar. Merokok, pengambilan alkohol, obesiti, dan juga tekanan boleh menjejaskan kualiti sperma,” Dr Chua menekankan. Faktor seperti diet yang kurang baik, kurang bersenam dan corak tidur yang terganggu juga boleh menjejaskan kesuburan.
Bagaimana Umur dan Gaya Hidup Mempengaruhi Kesuburan
Kualiti sperma akan menurun dari segi motility (pergerakan), morphology (bentuk), dan kiraan keseluruhan apabila usia lelaki semakin meningkat. Lelaki yang lebih tua juga mungkin mengalami kadar pemecahan DNA sperma yang lebih tinggi, yang menjejaskan perkembangan embrio dan meningkatkan risiko keguguran.
“Faktor usia penting, tetapi gaya hidup boleh meningkatkan kesannya,” Dr Chua memberi amaran. Merokok, sebagai contoh, mempunyai toksin yang memberi tekanan oksidatif dan merosakkan DNA sperma.
Diet juga memainkan peranan penting. Diet sihat yang kaya dengan asid lemak omega-3, antioksidan, dan vitamin, seperti diet Mediterranean telah menunjukkan meningkatkan kualiti air mani.
“Daging yang diproses, minuman manis, dan penggunaan kopi yang berlebihan, sebaliknya, boleh menurunkan kualiti sperma,” tambah Dr Chua.
Memahami Kualiti Sperma dan Kesannya Terhadap Kesuburan
Untuk persenyawaan berlaku, kualiti sperma memainkan peranan penting.
“Persenyawaan kemungkinan besar berlaku jika air mani yang dikeluarkan dalam satu ejakulasi mengandungi sekurang-kurangnya 15 juta sperma setiap mililiter,” jelas Dr Chua.
Bilangan sperma terlalu rendah boleh menyukarkan untuk hamil kerana terlalu sedikit sperma tersedia untuk menyuburkan telur.
Selain kiraan sperma, pergerakan sperma adalah penting. Sperma mesti boleh berenang melalui serviks, rahim, dan tiub fallopio untuk mencapai telur.
“Walaupun kehamilan boleh berlaku dengan pergerakan kurang daripada 40%, 40% itu dianggap sebagai batas. Semakin banyak pergerakan sperma, semakin baik peluang untuk hamil,” kata Dr Chua.
Sperma yang sihat biasanya mempunyai kepala bujur dan ekor panjang yang membolehkan ia berenang dengan cekap ke arah telur. Bentuk sperma yang tidak normal boleh menjejaskan keupayaan untuk bergerak dengan betul, seterusnya mengurangkan peluang persenyawaan.
Rawatan untuk Kemandulan Lelaki
Terdapat kemajuan yang ketara dalam rawatan kemandulan lelaki, menawarkan harapan kepada ramai pasangan. Bagi lelaki yang mempunyai jangkitan pada saluran pembiakan, antibiotik sering diberikan, manakala steroid seperti prednisolone digunakan apabila sistem imun tersilap menyerang sperma.
Ketidakseimbangan hormon, seperti tahap prolaktin yang tinggi (keadaan yang dipanggil hiperprolaktinaemia), yang menjejaskan pengeluaran testosteron dan sperma, boleh dirawat dengan ubat seperti bromocriptine untuk membantu memulihkan tahap hormon normal.
Untuk keadaan yang lebih kompleks seperti ejakulasi retrograde, di mana sperma masuk ke dalam pundi kencing dan bukannya keluar semasa ejakulasi, ubat-ubatan seperti imipramine boleh membantu.
Lelaki yang mengalami ketidaksuburan yang tidak dapat dijelaskan (jika tiada sebab yang jelas dikenal pasti) boleh mendapat manfaat daripada ubat yang dipanggil selective estrogen receptor modulators (SERM), yang membantu mengimbangi hormon dan meningkatkan kesuburan.
Dr Chua juga mengetengahkan perkembangan menarik dalam penyelidikan berterusan. “Terdapat kajian yang sedang dilakukan pada rawatan hormon baharu yang mungkin menawarkan lebih banyak pilihan yang disasarkan untuk lelaki yang mengalami ketidakseimbangan hormon,” katanya.
Kemajuan ini termasuk ubat baru yang sedang dikaji untuk mengawal hormon yang terlibat dalam pengeluaran sperma.
Satu lagi bidang penyelidikan tertumpu pada mengawal hormon perangsang folikel (FSH), hormon untuk pengeluaran sperma, yang mungkin membawa kepada rawatan yang lebih berkesan untuk ketidaksuburan.
Peranan Kesuburan Wanita
Adalah penting untuk sedar bahawa satu pertiga daripada kes ketidaksuburan terletak pada pasangan wanita.
Dr Chua menjelaskan bahawa keadaan seperti anovulasi (kegagalan untuk melepaskan telur), endometriosis, fibroid, atau parut daripada pembedahan terdahulu boleh memberi kesan kepada kesuburan.
Walau bagaimanapun, kemajuan dalam rawatan kesuburan wanita membuahkan hasil bagi kebanyakan pasangan.
“Protokol rangsangan ovari terbaru dan ujian genetik praimplantasi (PGT) adalah antara perkembangan terkini,” kata Dr Chua. PGT membantu dalam memilih embrio dengan peluang terbaik untuk implantasi dengan menyaring keabnormalan genetik.
Selain itu, kemajuan seperti time-lapse embryo imaging dan rawatan kesuburan yang diperibadikan meningkatkan kadar kejayaan untuk pasangan yang menjalani teknologi pembiakan berbantu seperti IVF.
Bagaimana Teknologi Moden Membentuk Rawatan Kesuburan
Dr Chua amat teruja dengan peranan teknologi dalam memajukan penjagaan kesuburan. “Intracytoplasmic Sperm Injection (ICSI) dan vitrifikasi untuk pembekuan telur dan embrio telah membawa perbezaan yang besar,” katanya.
Time-lapse embryo monitoring dan artificial intelligence (AI) dalam embriologi merevolusikan cara ahli embriologi memilih embrio terbaik untuk implantasi, sejurus itu meningkatkan peluang kehamilan.
Selain itu, cryopreservation tisu ovari kini menawarkan harapan untuk wanita yang perlu menjalani rawatan yang boleh menjejaskan kesuburan mereka, seperti kemoterapi.””Dengan membekukan tisu ovari, wanita boleh mengekalkan kesuburan mereka untuk masa depan,” tambah Dr Chua.
Apa Yang Pasangan Patut Tahu
Bagi pasangan yang menghadapi ketidaksuburan, perjalanan mereka mencabar dari segi fizikal dan emosi.
Nasihat Dr Chua, “Dapatkan bantuan lebih awal. Jika anda telah mencuba untuk hamil selama lebih setahun, atau enam bulan jika wanita itu berumur lebih dari 35 tahun, sudah tiba masanya untuk berunding dengan pakar kesuburan.” Diagnosis awal boleh meningkatkan peluang kejayaan.
Dr Chua juga menekankan kepentingan perubahan gaya hidup, seperti berhenti merokok, mengurangkan pengambilan alkohol, dan mengekalkan diet seimbang, kerana ini boleh memberi kesan positif kepada kesuburan lelaki dan wanita.
“Sesetengah kajian mencadangkan bahawa suplemen seperti antioksidan, termasuk vitamin C, vitamin E, dan zink, boleh meningkatkan kualiti sperma,” tambahnya.
“Komunikasi antara pasangan adalah penting,” kata Dr Chua. “Mengurus ketidaksuburan boleh meletihkan emosi, jadi penting bagi pasangan untuk menyokong satu sama lain dan menyertai kumpulan sokongan atau terapi jika diperlukan.”
Memajukan Penjagaan Kesuburan di SJMC
Kemandulan lelaki adalah faktor penting dalam perjuangan banyak pasangan untuk hamil, tetapi kemajuan dalam kedua-dua rawatan kesuburan lelaki dan wanita menawarkan harapan baru.
Daripada perubahan gaya hidup kepada teknologi perubatan termaju, pasangan hari ini mempunyai lebih banyak pilihan berbanding sebelum ini untuk mencapai impian mereka untuk membina keluarga.
Mesej utama Dr Chua kepada pasangan ialah, “Jangan putus harapan. Dapatkan bantuan awal, gaya hidup sihat dan rawatan kesuburan moden boleh membuat perubahan.”
Untuk mengetahui lebih lanjut tentang kesihatan lelaki, sila layari: https://subangjayamedicalcentre.com/.
Ketahui lebih banyak acara yang terkini dan menarik untuk Mama dengan klik di SINI.
