Kesuburan merupakan topik yang sangat hangat dalam kalangan lelaki. Namun kebanyakan dari kalangan lelaki hanya memikirkan tentang “performance” di atas katil.
Kebiasaannya, ego para lelaki ingin menjadi yang terbaik dalam hal-hal sebegini—berkongsi pelbagai tips dan rawatan tradisional dan moden. Namun, sejauh manakah pengetahuan Papa yang sebetulnya apabila bercakap mengenai topik kesuburan lelaki.
Mama Siti dapat menemubual seorang pakar kesuburan Malaysia Dr. Thinakaran Malapan. Selain pakar dalam bidang kesuburan, beliau juga merupakan seorang Consultant Obstetrician & Gynaecologist di TMC Fertility Centre.
Mari kita lihat apakah panduan dan maklumat yang dapat membantu Papa membina hidup yang lebih bahagia bersama Dr. Thinakaran.
1. Boleh Dr. terangkan dengan lebih tepat apa yang dimaksudkan dengan kesuburan lelaki?
Kesuburan lelaki merujuk kepada kebolehan lelaki untuk melahirkan anak. Ia bergantung kepada pengeluaran sperma yang sihat dan keupayaan mereka untuk menyuburkan telur wanita semasa hubungan seksual.
2. Boleh Dr. terangkan sedikit tentang fisiologi kesuburan lelaki dan organ-organ yang penting dalam topik ini?
- Testis – Dua organ kecil berbentuk bujur yang terletak di dalam skrotum (kantung kulit di bawah zakar). Ia bertanggungjawab untuk menghasilkan sel sperma, yang penting untuk persenyawaan.
- Testis juga menghasilkan: Testosteron (Hormon lelaki).
- Epididimis – Epididimis ialah tiub panjang bergelung yang terletak di belakang setiap testis. (Tempat penyimpanan dan pematangan sperma) Sperma yang dihasilkan dalam testis bergerak melalui epididimis, di mana mereka mendapat keupayaan untuk berenang dan mampu menyuburkan telur.
- Vas Deferens – Vas deferens ialah tiub otot yang menghubungkan epididimis ke saluran ejakulasi. (Laluan untuk sperma bergerak dari testis ke uretra semasa ejakulasi).
- Vesikel Seminal & Kelenjar Prostat – (Menyumbang cecair kepada air mani). Vesikel mani menghasilkan cecair manis yang membekalkan tenaga untuk sperma, manakala kelenjar prostat menghasilkan cecair susu yang membantu melindungi dan menyuburkan sperma.
- Uretra -Tiub yang mengalir melalui zakar. (Laluan untuk kedua-dua air kencing dan air mani) Semasa ejakulasi, sel sperma dan cecair dari vesikel mani dan kelenjar prostat bercampur bersama dalam uretra sebelum dikeluarkan dari badan.
Ringkasan: Testis menghasilkan sperma dan testosteron, yang diperlukan untuk kesuburan. Sperma matang dan mendapat motilitas dalam epididimis, kemudian bergerak melalui vas deferens untuk mencapai uretra.
3. Kenapa penting untuk Papa menjaga kesuburan? Apakah kebaikan yang boleh seorang suami dapat sekiranya kesuburan terjaga?
- Perancang keluarga – Menjaga kesihatan kesuburan membolehkan lelaki mengambil bahagian secara aktif dalam keputusan perancangan keluarga. Sama ada mereka ingin mempunyai zuriat pada masa kini atau akan datang, kesuburan yang optimum memberi peluang untuk mendirikan rumah tangga apabila dikehendaki.
- Kesejahteraan emosi – Bagi kebanyakan lelaki, kesuburan dan kebolehan mempunyai anak berkait rapat dengan rasa maskulin dan identiti peribadi mereka. Kemandulan atau kesuburan suboptimum boleh membawa kepada tekanan emosi, kebimbangan, dan perasaan tidak mencukupi.
- Kepuasan perhubungan – Isu kesuburan boleh memberi tekanan yang ketara kepada perhubungan. Menjaga kesihatan kesuburan boleh meningkatkan kepuasan perhubungan dengan mengurangkan ketegangan yang disebabkan oleh kesukaran untuk hamil
- Pertimbangan masa depan – Walaupun seorang lelaki pada masa ini tidak berminat untuk membina keluarga, menjaga kesuburan boleh menjadi penting untuk pertimbangan masa depan. Kesuburan merosot dengan usia, dan mengekalkan kesuburan pada usia yang lebih muda boleh memberikan ketenangan fikiran dan fleksibiliti untuk masa depan.
Dengan menjaga kesuburan mereka, faedahnya ialah lelaki bukan sahaja boleh meningkatkan peluang mereka untuk mempunyai anak, tetapi juga menyumbang kepada kesejahteraan keseluruhan mereka, kepuasan perhubungan, dan pilihan pembiakan jangka panjang.
4. Perkara seperti masturbasi dikatakan boleh merosakkan kesuburan lelaki. Sejauh manakah kebenaran perkara ini dan apakah perkara lain yang boleh merosakkan kesuburan seseorang lelaki?
Onani/masturbasi tidak memburukkan kesuburan lelaki. Sebenarnya, onani adalah aktiviti seksual yang normal dan sihat yang tidak memudaratkan kesuburan.
Fungsi tubuh secara berterusan menghasilkan sel sperma baru, biasanya pada kadar beberapa ratus juta setiap hari. Onani tidak mengurangkan jumlah sperma keseluruhan atau menghalang pengeluaran sperma baru.
Ejakulasi yang kerap—sama ada melalui hubungan seksual atau onani—sebenarnya boleh memberi kesan positif kepada kualiti sperma.
Ejakulasi yang kerap membantu mengeluarkan sperma yang lebih tua daripada sistem pembiakan, membolehkan pembebasan sperma yang lebih segar dan sihat semasa ejakulasi berikutnya.
4.1 Perkara yang merosakkan kesuburan
Faktor gaya hidup dan keadaan kesihatan tertentu boleh menjejaskan kesuburan lelaki. Adalah penting untuk mengekalkan gaya hidup sihat, mengelakkan pengambilan alkohol yang berlebihan, merokok, penggunaan dadah dan mengekalkan diet seimbang untuk menyokong kesihatan reproduktif secara keseluruhan.
5. Malaysia mencatatkan kes obesiti yang tinggi, dan penyakit-penyakit seperti sakit jantung, darah tinggi, dan kencing manis mengingkat. Boleh Dr. jelaskan perkaitan kesihatan fizikal dengan kesuburan lelaki?
- Keseimbangan Hormon: Pengeluaran dan pengawalan hormon yang betul adalah penting untuk kesuburan lelaki. Keadaan seperti obesiti, diabetes, gangguan tiroid, atau ketidakseimbangan hormon boleh mengganggu persekitaran hormon yang diperlukan untuk pengeluaran dan fungsi sperma yang sihat.
- Pengeluaran dan Kualiti Sperma: Mengekalkan kesihatan fizikal yang baik menyokong pengeluaran dan kualiti sperma yang optimum, Faktor seperti pemakanan, senaman yang kerap, dan mengelakkan pendedahan haba yang berlebihan pada buah zakar (seperti mandi air panas atau sauna) menyumbang kepada pengeluaran dan pergerakan sperma yang lebih baik.
- Berat Badan dan Obesiti: Obesiti boleh memberi kesan negatif kepada kesuburan lelaki. Ia boleh mengganggu tahap hormon, mengurangkan kualiti sperma, dan meningkatkan risiko keadaan seperti disfungsi erektil.
- Faktor Gaya Hidup: Pilihan gaya hidup tertentu boleh memberi kesan buruk kepada kesuburan lelaki. Merokok, pengambilan alkohol yang berlebihan, penggunaan dadah rekreasi, dan pendedahan kepada toksin persekitaran boleh menjejaskan kualiti sperma dan fungsi pembiakan secara negatif.
- Keadaan Kesihatan Kronik: Keadaan kesihatan kronik tertentu, seperti penyakit buah pinggang, penyakit hati, atau gangguan autoimun, boleh menjejaskan kesuburan lelaki.
6. Adakah masalah kesuburan akan mengakibatkan seorang lelaki itu mengalami atau mempercepatkan proses andropause?
Andropause, juga dikenali sebagai ‘menopaus lelaki’, merujuk kepada: penurunan tahap testosteron secara beransur-ansur pada lelaki apabila mereka meningkat usia.
Ia adalah proses semula jadi dan beransur-ansur. Tidak seperti menopaus pada wanita yang berlaku dengan lebih mendadak. Ketidaksuburan lelaki tidak menyebabkan atau mempercepatkan andropause lelaki.
Sebaliknya, andropause adalah penurunan tahap testosteron yang berkaitan dengan usia dan merupakan proses semula jadi yang berlaku secara beransur-ansur pada lelaki apabila mereka semakin tua.
Walaupun ketidaksuburan lelaki dan andropause boleh wujud bersama, ia adalah keadaan yang berasingan dengan punca yang berbeza.
Kemandulan lelaki terutamanya berkaitan dengan isu pengeluaran, fungsi atau penghantaran sperma, manakala andropause terutamanya dikaitkan dengan penurunan tahap testosteron.
7. Apakah masalah atau komplikasi bagi seorang lelaki sekiranya tidak menjaga kesuburan?
- Kemandulan: Isu yang paling ketara ialah ketidakupayaan untuk mendapat anak secara semula jadi. Mengabaikan kesihatan kesuburan boleh mengurangkan peluang kehamilan dan keibubapaan yang berjaya.
- Kesan Emosi dan Psikologi: Kemandulan boleh memberi kesan emosi dan psikologi yang mendalam kepada lelaki. Ia boleh membawa kepada perasaan bersalah, malu, kekecewaan, kebimbangan, dan kemurungan.
- Diagnosis dan Rawatan: Mengabaikan kesihatan kesuburan bermakna menangguhkan kemungkinan diagnosis dan rawatan punca ketidaksuburan.
- Diagnosis awal dan rawatan boleh membawa kepada hasil yang lebih baik dan peningkatan peluang untuk mendapat anak.
- Keadaan Asas Kesihatan: Kemandulan lelaki kadangkala boleh menjadi penunjuk keadaan kesihatan. Mengabaikan masalah kesuburan boleh menghalang diagnosis masalah kesihatan yang berpotensi seperti ketidakseimbangan hormon, keabnormalan testis atau gangguan genetik yang memerlukan rawatan.
7.1 Pesakit yang mengalami masalah ini di tahap kronik.
Ada pasangan muda yang telah mencuba untuk mendapatkan zuriat selama lebih setahun tetapi tidak berjaya. Selepas penilaian menyeluruh, termasuk analisis air mani, didapati bahawa suami mempunyai jumlah sperma yang sangat rendah, jauh di bawah julat normal.
Semasa perbincangan sejarah perubatan, ia telah mendedahkan bahawa dia telah menjadi perokok tegar selama lebih satu dekad. Sejarah kronik merokok dikenal pasti sebagai faktor penyumbang kepada bilangan sperma yang rendah.
Memandangkan bilangan sperma yang terlampau rendah, persenyawaan In Vitro adalah satu-satunya pilihan. Dia menyedari bahawa jika dia tidak mula merokok atau berhenti lebih awal, ia mungkin menghalang atau mengurangkan tahap kritikal masalah ketidaksuburannya.
8. Adakah rawatan ‘batin’ berkesan untuk memulihkan kesuburan lelaki?
“Rawatan batin” sering dikaitkan dengan perubatan tradisional dan kaedah penyembuhan alternatif. Ia bukan rawatan perubatan yang diiktiraf untuk kesuburan lelaki dalam aspek perubatan konvensional.
Ia tertumpu terutamanya pada kesihatan secara holistik termasuk aspek mental, emosi dan rohani, dan bukannya menyasarkan kesihatan reproduktif lelaki secara khusus.
Adalah dinasihatkan untuk mendapatkan nasihat perubatan profesional daripada penyedia penjagaan kesihatan yang berkelayakan, seperti pakar urologi atau pakar kesuburan. Mereka boleh menyediakan perubatan berasaskan bukti saintifik, penilaian diagnostik dan rawatan yang sesuai untuk menangani isu ketidaksuburan lelaki.
9. Apakah cadangan Dr. untuk Papa jadikan suplemen tambahan dan nutrisi penting sebagai amalan menjaga kesuburan?
Pemakanan dan suplemen yang betul boleh memainkan peranan penting dalam meningkatkan kesuburan lelaki. Pemakanan yang baik menyediakan nutrien penting yang diperlukan untuk pengeluaran sperma yang optimum, kualiti sperma dan kesihatan reproduktif keseluruhan.
Ini termasuk:
- Vitamin C, E, dan B12
- Zink
- Anti oksidan
- Selenium
- Folat
Pengambilan nutrien yang mencukupi melalui diet seimbang atau suplemen boleh menyokong pengeluaran sperma yang sihat.
10. Rumusan (Rule of thumbs) Dr. tentang cara menjaga kesuburan.
- Kekalkan Gaya Hidup Sihat: Mengamalkan gaya hidup sihat boleh memberi kesan positif kepada kesuburan. Ini termasuk:
- Diet seimbang
- Rutin aktiviti fizikal
- Tidur yang cukup
- Menguruskan tahap tekanan
- Mengelakkan tabiat seperti merokok dan penggunaan alkohol atau dadah yang berlebihan.
- Makan Diet Berkhasiat: Ambil diet seimbang yang merangkumi pelbagai jenis makanan yang kaya dengan nutrien.
- Uruskan Berat Badan: Kekalkan julat berat badan yang sihat, kerana obesiti dan kekurangan berat badan boleh menjejaskan kesuburan secara negatif. Berusaha untuk indeks jisim badan (BMI) dalam julat normal (18.5-24.9).
- Elakkan Terlalu Panaskan Testis: Pendedahan berpanjangan kepada suhu tinggi di sekeliling testis boleh menjejaskan pengeluaran sperma. Elakkan aktiviti yang seperti:
- Mandi air panas
- Sauna
- Seluar dalam yang ketat
- Duduk atau berbasikal yang lama.
- Amalkan Seks Selamat: Melindungi diri anda daripada jangkitan seksual (STI) adalah penting untuk mengekalkan kesuburan. STis seperti klamidia dan gonorea boleh menyebabkan keradangan dan kerosakan pada organ pembiakan, yang membawa kepada masalah kesuburan.
- Uruskan Keadaan Kesihatan Kronik: Jika anda mempunyai sebarang keadaan kesihatan kronik, seperti diabetes, hipertensi atau gangguan hormon, penting untuk anda menguruskannya dengan baik. Penyakit-penyakit ini boleh menjejaskan kesuburan.
- Pemeriksaan Berkala dan Penilaian Kesuburan: Rujuk pusat kesihatan anda secara berkala untuk pemeriksaan rutin dan pertimbangkan penilaian kesuburan jika anda mempunyai kebimbangan tentang kesuburan anda.
11. Kebanyakkan lelaki (suami) terlampau ego untuk berjumpa dengan pakar walaupun setelah mendapati simptom-simptom penyakit kesuburan. Sedikit pesanan Dr. buat Papa yang malu berjumpa dengan pakar dan membincangkan hal ini.
Ianya normal untuk merasa malu untuk membincangkan isu kesuburan. Mencari bantuan awal adalah langkah positif ke arah menangani masalah membina keluarga.
Malah, berjumpa pakar kesuburan adalah sebahagian rutin proses dan banyak rawatan serta intervensi yang berjaya. Pakar kesuburan boleh memberi penilaian menyeluruh untuk mengenal pasti punca masalah dan mengesyorkan rawatan atau perubahan gaya hidup yang sesuai.
Setiap penangguhan dalam mencari bantuan boleh mengurangkan peluang kejayaan proses atau mengehadkan pilihan rawatan yang ada. Dengan bertindak lebih awal, Papa boleh mengawal keadaan dan mencuba pelbagai peluang yang ada untuk mendapatkan anak.
Nantikan edisi Perkongsian Pakar yang lain bersama Mama Siti di SINI.